ལོ་ན་༣༦་ལ་སོན་པའི་བལ་པོ་བྷ་ར་ཏ་ཤཱ་ཟེར་བ་ཞིག་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་ཁོངས་སུ་ཞུགས་ནས་ཡུཀ་རེན་ལ་འཐབ་འཁྲུག་རྒྱག་ཏུ་ཕྱིན་ཏེ་ཚེ་སྲོག་ཤོར། ཕྱི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༡༨་ཉིན་ཀ་ཏ་མན་རྡུ་ཡིག་ཟམ་ཚགས་པར་ལ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། བལ་པོ་དེ་ཟླ་བ་སྔོན་མའི་ཚེས་༢༦་ཉིན་བསད་པ་དང་བདུན་ཕྲག་སྔོན་མའི་གཟའ་པ་སངས་ཉིན་བཟའ་མི་ཚོར་བརྡ་ལན་འབྱོར།
༄༅།། རྒྱ་ནག་གིས་སླར་ཡང་ལ་དྭགས་ནི་རྒྱ་གར་གྱི་དབུས་ཐད་སྐྱོང་མངའ་ཁུལ་ཞིག་ཡིན་ཟེར་བའི་སྐད་ཆ་དེར་ངོས་ལེན་གཏན་ནས་མེད་ཅེས་བསྐྱར་ཟློས་བྱས་འདུག
༄༅།། སྲིད་འཛིན་བྷ་ཌན་གྱིས་ཨ་རིའི་ལྷོ་ཕྱོགས་ཀྱི་ས་མཚམས་སྲུང་སྐྱོབ་དམ་དུ་བཏང་སྟེ་ཉིན་ལྟར་སྐྱབས་བཅོལ་བ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་འགོག་ཐབས་དང་གྲོས་ཚོགས་ལ་ཡུག་རེན་གྱི་དམག་དོན་རོགས་དངུལ་ཆོག་མཆན་འགོད་དུ་འཇུག་ཐུབ་རྒྱུའི་འབོད་བརྩོན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
༄༅།། ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་འོག་མའི་དམིགས་བསལ་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་གིས་རྒྱ་ནག་ནས་ནང་འདྲེན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་དངོས་ཟོག་ལ་སྒོ་ཁྲལ་སྤར་དགོས། ཨ་རི་དང་རྒྱ་ནག་གི་འབྲེལ་བ་ཇེ་སྡུག་ཏུ་ཕྱིན་ཀྱང་འགྲོ་རུ་ཆུགས། ཐ་ན་རྒྱ་ནག་ལ་ཚོང་འབྲེལ་གཅོད་དགོས་ཀྱང་ཁྱད་པར་མེད་ཅེས་སྙན་ཐོ་བཏོན་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱས་འཛོམས་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ཨི་སི་རལ་དང་ཧ་མ་སི་དབར་ལ་མེ་འཕེན་མཚམས་འཇོག་ཡོང་ཐབས་སུ་ཁྲིམས་ཀྱི་ནུས་པ་མེད་པའི་གྲོས་ཆོད་ཅིག་བཞག་ཡོད། ཡང་ཨི་སི་རལ་གྱིས་ཧ་མ་སི་ལ་དམིགས་ནས་གྷ་ཛ་ནང་རྒོལ་རྡུང་གཏོང་བཞིན་པར་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གསར་པ་ཞིག་གནང་པའི་སྐོར་བསོད་ནམས་དབྱངས་འཛོམས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ།
ཡུག་ཀེ་རེན་གྱི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ཨ་རིའི་སྲིད་འཛིན་དང་ལྷན་དུ་རེས་གཟའ་མིག་དམར་ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འཐུས་མི་ཚོར་ཡུག་ཀེ་རེན་གྱི་དམག་འཁྲུག་ཆེད་དུ་ཨ་སྒོར་དུང་ཕྱུར་༦༡ གི་རོགས་རམ་དེར་མོས་མཐུན་བཀའ་འཁྲོལ་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་གནང་ཞིང་། གལ་སྲིད་རོགས་རམ་མ་གནང་ཚེ་དམག་འཐབ་འདིའི་ནང་ཕམ་ཉེས་ཡོང་སྲིད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་།
༄༅།། འབྲུག་ཡུལ་གྱི་སྔོན་འགྲོའི་འོས་བསྡུའི་སྐབས་སུ་སྦྲག་བསྐུར་འོས་ཤོག་སྟོང་ཕྲག་འགའ་ཞིག་བརྩི་མེད་དུ་བཏང་ཡོད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
ཡུག་རེན་གྱི་དམག་འཁྲུག་ལངས་ནས་ལོ་གཉིས་འགྲོ་གྲབས་ཡོད་པའི་མཚམས་འདིར་ཨུ་རུ་སུའི་དམག་མི་འབུམ་༣་ལྷག་བསད་རྨས་བྱུང་། ཨུ་རུ་སུའི་མི་རིགས་དཀར་པོ་ལས་ཀྱང་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཁག་གི་དམག་མི་རྣམས་ཡུག་རེན་གྱི་དམག་ས་ཁག་ཏུ་བསད་རྨས་བྱུང་བ་ལྡབ་འགའ་ཞིག་མང་བ་བྱུང་འདུག
ཨུ་རུ་སུའི་སྲིད་འཛིན་གྱིས་ཁོང་གིས་རང་སྲིད་འཛིན་ལས་དུས་ལྔ་པ་དེ་བརྩོན་ལེན་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཅེས་བརྗོད་པའི་སྐབས་འདིར། ཡུག་ཀེ་རེན་གྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་རོགས་རམ་རྒྱ་ཆེ་ཙམ་མུ་མཐུད་གནང་རྒྱུར་འབོད་སྐུལ་ཞུས་ཡོད། དེ་བཞིན་ཡུག་ཀེ་རེན་གྱི་དཔུང་དམག་གིས་དགུན་ཁའི་ནམ་དུས་ཀྱི་འཐབ་རྒོལ་རིང་མོའི་ཆེད་དུ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་བཞིན་པ་རེད།
༄༅།། ཧ་མ་སི་ཤོག་ཁག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཡཱ་ཡ་སིན་ཝར་ལོ་བཅུ་ཕྲག་གཉིས་ལ་ཨི་སི་རལ་གྱི་བཙོན་ཁང་དུ་བསྡད། ཁོ་པས་ཨི་སི་རལ་གྱི་མིའི་བསམ་བློ་གཏོང་སྟངས་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་མི་གཏའ་བཙན་ཁྲིད་བྱ་རྒྱུའི་རིག་པ་རྙེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
༄༅།། ཧོང་ཀོང་གི་གྲོང་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་འོས་འདེམས་བྱས་པའི་སྐབས་སུ་མི་མང་འོས་ཤོག་འཕེན་མཁན་བརྒྱ་ཆ་༢༧.༥་ལས་མ་ལོངས། ཧོང་ཀོང་གི་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བའི་འོས་མི་རྣམས་གྲོང་སྡེའི་འགོ་ཁྲིད་ཚོའི་འོས་བསྡུར་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་དུ་བཅུག་མེད་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག
རྒྱ་ནག་གིས་གནས་ཚུལ་རྫུན་མ་ཁྱབ་སྤེལ་བྱས་ནས་དཀའ་རྙོག་གསར་བ་མང་པོ་བཟོ་བཞིན་པ་ནི་དམངས་གཙོའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཏུ་ངོས་ཟིན་ཐོབ་ནས། ཨ་རི་དང་ཉི་ཧོང་། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་བཅས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་རྫུན་མ་ངོས་འཛིན་དང་གདོང་ལེན་བྱེད་རྒྱུར་མཉམ་ལས་བྱེད་རྒྱུའི་གྲོས་མཐུན་གསར་བ་ཞིག་བཞག་པ་ཚེ་རིང་སྐྱིད་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་བྱས།
རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཕུ་ཊིན་གྱིས་ཨ་རབ་ཚོ་དཔོན་མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཁབ་དང་། སོ་དྷི་ཨ་རབ་སྦི་ཡ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་ལ་དུས་ཐུང་འཚམས་འདྲི་ཞིག་བྱས་ཡོད་པ་དེ་ནི་ནུབ་ཕྱོཊ་ཀྱི་ཉེས་ཆད་བཀག་སྡོམ་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་དོན་ཁྲིམས་ཁང་གི་འཇུ་བཟུང་བཀའ་རྒྱ་ལ་སྣང་ཆུང་གཏོང་སྤྱོད་སྟངས་ཤིག་ཡིན་པའི་འཕྲིན་ལས་ཆོས་སྒྲོན་གྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
རྒྱ་གར་གྱི་རིགས་རུས་ནང་ཌ་ལི་ཊི་ (Dalit) ཞེས་པ་ནི་རིགས་དམའ་ཤོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཤིག་ཡིན། དེང་སྐབས་རྒྱ་གར་ནང་ཌ་ལི་ཏི་མི་རིགས་ཀྱི་གསར་འགོད་པས་མི་ས་ཡ་སུམ་བརྒྱ་ཙམ་ཡོད་པའི་ཌ་ལི་ཏི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་གནད་དོན་གཙོ་ཆེའི་སྐོར་གསར་འགྱུར་བཀོད་དེ་མཐོང་ཆུང་དང་དབྱེ་འབྱེད་སོགས་སྤྱི་ཚོགས་དཀའ་ངལ་རྣམས་སེལ་ཐུབ་རྒྱུའི་རེ་བ་བྱེད།
ཕྱི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༧་ཉིན་རོ་ཡེ་ཊར་སི་གསར་འགྱུར་ལས་ཁང་གིས་གནས་ཚུལ་སྤེལ་བ་ལྟར་ན། སྲིད་འཛིན་ཛེ་ལན་སི་ཀིའི་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོས་ཡུག་ཀེ་རེན་གྱི་སྲིད་འཛིན་དང་ཧང་གྷ་རིའི་སྲིད་བློན་གཉིས་ཐུག་འཕྲད་བྱ་དགོས། ཡུག་ཀེ་རེན་ཡུ་རོབ་མཉམ་འབྲེལ་ཁོངས་སུ་ཞུགས་རྒྱུའི་གྲོས་མོལ་ནར་འགྱངས་གཏོང་མི་ཉན་ཞེས་འབོད་སྐུལ་ཞུས།
ཨི་སི་རལ་གྱིས་ལྷོ་ཕྱོགས་གྷ་ཛ་ལུང་གཤོངས་ནང་ཧ་མ་སི་དྲག་དམག་ལ་དམག་རྒོལ་མུ་མཐུད་བྱེད་བཞིན་པའི་སྐབས་འདིར་རྒྱལ་སྤྱིའི་རོགས་སྐྱོབ་སྒྲིག་འཛུགས་ཁག་གིས་དམག་འཁྲུག་གི་དཀྱིལ་དུ་ཚུད་པའི་ཞི་བའི་མི་སེར་གྱི་ཚེ་སྲོག་ལ་ཉེན་ཁ་ཇེ་ཆེ་དང་ཉེར་མཁོའི་མཐུན་རྐྱེན་དཀོན་པའི་གནས་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་བློ་འཚབ་ཆེན་པོ་གནང་བཞིན་ཡོད།
༄༅།། ཨ་རིའི་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པའི་གྲོས་ཚོགས་འཐུས་མི་ཟུར་པ་ལི་ཛི་ཆེ་ཎིས་ང་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གསུམ་པ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་སྲིད་འཛིན་འོས་མིར་ལང་དགོས་མིན་བསམ་ཞིབ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ངས་ཅི་ཞིག་བསྒྲུབ་དགོས་ཀྱང་སྲིད་འཛིན་ཟུར་པ་ཌོ་ནལ་ཊམ་ཕོ་བྲང་དཀར་པོར་ཕྱིར་ལོག་མི་ཐུབ་པ་ཞིག་བྱ་རྒྱུའི་འབད་བརྩོན་བྱ་འཆར་ཡོད་ཅེས་བསྒྲགས།
ཨ་རིའི་ ༢༠༢༤ ལོའི་སྲིད་འཛིན་གྱི་འོས་བསྡུའི་ཆེད་དུ་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ནང་ཁུལ་གྱི་སྲིད་འཛིན་འོས་མིའི་དབར་བགྲོ་གླེང་ཐེངས་བཞི་པ་གཟའ་ལྷག་པའི་དགོང་དྲོར་ཚོགས་པའི་སྐབས་ལ་འོས་མི་བཞི་ཡིས་བགྲོ་གླེང་ལ་མཉམ་བཞུགས་གནང་རྒྱུ་ཆ་རྐྱེན་ཚང་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་གསར་འགྱུར་གལ་ཆེན་གཞན་ཁག་གི་ནང་དོན་གནད་བསྡུས་ནང་། ༧གོང་ས་མཆོག་གིས་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡོངས་ཁྱབ་གསལ་བསྒྲགས་གནང་ཏེ་ལོ་ངོ་༧༥འཁོར་བར་གསུང་འཕྲིན་སྩལ་བ་དང་། རྒྱ་ནག་གིས་ཀིན་སན་ཇིར་ལ་མྱ་ངན། ཧོང་ཀོང་གི་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་ཞིག་ཁེ་ན་ཌར་ཡུལ་གྱར། ཉི་ཧོང་དུ་ཐེ་ཝན་གནས་སྟངས་ལ་བློ་འཚབ་བྱེད་བཞིན་པ་ཡོད།
མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱིས་གོ་སྒྲིག་གནང་པའི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་གི་ཚོགས་ཆེན་ཐོག་ལ་སྐུ་ཚབ་རྣམས་ཀྱིས་སའི་གོ་ལར་ཚ་དྲོད་འཕེལ་བའི་རྐྱེན་གྱིས་ཉེན་ཁ་ཆེ་བའི་ན་ཚ་མང་པོ་འཕེལ་གྱི་ཡོད་པའི་ཉེན་བརྡ་བཏང་ཡོད་པའི་སྐོར་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གནས་ཚུལ་བསོད་ནམས་དབྱངས་འཛོམས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་གི་རེད།
མང་སྣོན།
