དཔྱད་བརྗོད་པ་ཏེན་ཡུས་ཝེན་གྱིས་འདི་གར་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་སྡེ་ཚན་ལ་བྲིས་པའི་ཆེད་རྩོམ་ནང་གི་ཚན་པ་ཞིག་ཚེ་རིང་དབང་མོས་ཕབ་བསྒྱུར་བྱས་ཡོད་པ་གཤམ་གསལ།
ཨ་རིའི་རྒྱལ་སྲུང་དཔོན་པོ་ལོ་ཝེ་ཊི་ཨོ་སི་ཐིང་ལགས་ནས། དེ་སྔར་ཡུག་ཀེ་རན་གྱི་དམག་འཁྲུག་དང་འབྲེལ་བའི་ཨ་རིའི་གསང་བའི་ཡིག་ཆ་ཁག་ཅིག་ཕྱིར་གྱར་ཡོད་ཀྱང་། ཡུག་ཀེ་རན་གྱིས་འཆར་གཞི་ལྟར་ཨུ་རུ་སུའི་བཙན་འཛུལ་ལ་ཕར་རྒོལ་བྱ་རྒྱུའི་ཐད་ནས་ད་དུང་ཡིད་ཆེས་བརྟན་པོ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་ཡོད་པའི་སྐོརེ་རིང་དབང་མོས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཨ་མེ་རི་ཁ་དང་ཝེ་ཊི་ནམ་རྒྱལ་ཁབ་གཉིས་བར་ཐབས་ཇུས་ཐོག་གི་འབྲེལ་ལམ་གསར་པ་ཞིག་འཛུགས་ཐུབ་རྒྱུའི་ཆེད་དུ། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་ཨན་ཐུང་ནི་པུ་ལིང་ཁེན་མཆོག་བདུན་ཕྲག་འདིའི་གཟའ་མཇུག་ཏུ་ཝེ་ཊི་ནམ་རྒྱལ་ཁབ་ནང་འཚམས་འདྲིར་ཕེབས་འཆར་ཡོད་པའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཡུག་ཁེ་རན་གཞུང་གིས་ཨུ་རུ་སུའི་ཡེ་ཤུ་ཆོས་རྒྱུད་ཀྱི་གྲྭ་བཙུན་རྣམས་རྒྱལ་ས་ཁིབ་ལ་རྟེན་གཞི་བྱས་ཡོད་པའི་ཕེ་ཆེར་སི་ཁི་ཆོས་ཁང་ནས་མཐར་སྐྲོད་གཏང་རྒྱུའི་བཀོད་ཁྱབ་བཏང་རྗེས། ཨུ་རུ་སུས་ཡུག་ཁེ་རན་ནང་གི་ཨུ་རུ་སུའི་ཡེ་ཤུ་ཆོས་རྒྱུད་རྩ་གཏོར་གཏོང་ཐབས་བྱེད་བཞིན་འདུག་ཅེས་བརྗོད་འདུག དེ་ནི་རྫུན་རེད།
རེས་གཟའ་ཕུར་བུའི་ཉིན། ཧྥ་རན་སིའི་སྲིད་འཛིན་མཱ་ཁེ་རུང་དང་ཡུ་རོབ་མནའ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་འགན་འཛིན་ལྕམ་ཨུ་སུ་ལཱ་ཝེན་ཏེར་ལེན་ཡེ་རྣམ་གཉིས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ས་པེ་ཅིང་དུ་ཕེབས་ནས་རྒྱ་ནག་གི་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འགོ་ཁྲིད་ཞི་ཅིན་ཕིང་དང་ཐུག་འཕྲད་གྲོས་མོལ་བྱས་ཡོད་པའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཉེ་དུས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཁེ་ལས་ཚོར་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མདུན་ལྗོངས་ཡངས་པོ་ཡིན་རབས་དང་སྲིད་ཇུས་གུ་ཡངས་འཛིན་རྒྱུའི་བརྡ་བསྟུད་མར་བཏང་ཡོད་ཀྱང་། ཕྱོགས་གཞན་ཞིག་ནས་རྒྱ་ནག་ནང་ཡོད་པའི་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་ཁེ་ལས་ལ་རྡུང་རྡེག་དྲག་པོ་གཏོང་བཞིན་ཡོད་།
བྱང་ཀོ་རི་ཡས་རྡུལ་མཚོན་གྱི་ཚོད་ལྟ་བསྟུད་མར་བྱེད་བཞིན་པར་གདོང་ལེན་བྱ་ཆེད། ཨ་རི་དང་ལྷོ་ཀོ་རི་ཡ་གཉིས་ཀྱིས་མཉམ་འབྲེལ་དམག་སྦྱོང་གཞི་རྒྱ་ཆེ་ཤོས་དེ་སྤེལ་བཞིན་ཡོད་པའི་སྐོར་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་གསར་འགོད་བྷིལ་གྷ་ལོ་ལཊ་དམག་སྦྱོང་གི་ཡུལ་དངོས་སུ་ཕེབས་ནས་སྤེལ་བའི་གནས་ཚུལ་དེ་ཚེ་རིང་དབང་མོས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཨ་རིས་ཡུག་ཀེ་རན་ལ་ཁྱོན་ཨ་སྒོར་ཐེར་འབུམ་༡༡༣ ཙམ་གྱི་རིན་གོང་གནས་པའི་རོཊ་སྐྱོར་གནང་ཡོད་པ་དེ་ནི། ད་ཕན་ཨ་རིའི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རོཊ་སྐྱོར་གྱི་ལས་འཆར་ཆེ་ཤོས་གྲས་ཡིན་པ་དང་། རེས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཞིབ་བཤེར་མི་སྣས་རོཊ་དངུལ་དེ་དག་འཆར་གཞི་ལྟར་ཡུག་ཀེ་རན་ནང་བཏང་ཐུབ་ཡོད་པའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཉེ་དུས་རྒྱ་ནག་ནང་གི་རིག་གཞུང་དཔྱད་རྩོམ་གྱི་རིག་མཛོད་ཆེ་ཤོས་CNKI ཞེས་པས་གཞི་གྲངས་ཕྱིར་གཏོང་སྐོར་གྱི་ཁྲིམས་ལུགས་གསར་པ་གཏན་འབེབས་བྱས་པར་ཁ་གཡར་ཏེ། ཕྱིའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མཐོ་སློབ་དང་ཉམས་ཞིབ་ཁང་ཚོ་ལ་ད་ལོའི་སྤྱི་ཟླ་བཞི་པ་ནས་བཟུང་སྟེ། རིག་མཛོད་དེའི་ཆ་ཤས་ཤིག་སྒོ་བརྒྱབ་རྒྱུ་ཡིན་ཞེས་བརྡ་བཏང་འདུག།
རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཧྲང་ཧེ་ནང་གནས་བཞུགས་ཆབ་སྲིད་དཔྱད་བརྗོད་པ། སྨྱུག་མིང་ལ་ཅང་ཧྥེང་ཞེས་འབོད་པ་ཞིག་གིས་འདི་གར་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་རྒྱ་སྐད་སྡེ་ཚན་ལ། ཉེ་ཆར་རྒྱ་ནག་དང་ཨུ་རུ་སུ་གཉིས་ཀྱི་མཉམ་འབྲེལ་གསལ་བསྒྲགས་སྤེལ་སྐོར་དབྱེ་ཞིབ་རྩོམ་ཡིག་ཅིག་བསྐུར་ཡོད་པ་དེ་བོད་ཡིག་ཏུ་ཕབ་བསྒྱུར་ཞུས་ཡོད་པ་འདིར་གསལ།
རྒྱ་ནག་གིས་ཨུ་རུ་སུར་ཕྱི་འབྲེལ་དང་དངོས་པོའི་ཐོག་ནས་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་བཞིན་པ་དེས་ཨ་རིས་ཡུཀ་རེན་གྱི་དམག་འཁྲུག་མཇུག་སྒྲིལ་ཐབས་བྱེད་པའི་ལངས་ཕྱོཊ་དང་རྒྱབ་འགལ་ཆཊ་ཡོད་ཅེས་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་བྷུ་ལིན་ཁེན་ལཊ་ནས་གཟའ་ལྷག་པའི་ཉིན་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོཊ་འཐུས་མི་ཚོར་གསུངས་ཡོད་པའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཡོ་རོབ་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་ཟླ་བ་བཅུ་གཉིས་ནང་ཚུད་དུ་ཡུཀ་རེན་ལ་སྒྱོཊ་མདེལ་ས་ཡ་གཅིག་མཁོ་སྤྲོད་བྱ་རྒྱུའི་གྲོས་ཆོད་གཏན་འབེབས་བྱུང་བ་དང་། ཨུ་རུ་སུའི་ཕུ་ཊིང་སོཊ་ཆེས་མཐོའི་དཔོན་རིཊ་ཁག་གང་མགྱོཊ་ཁྲིམས་ཐག་གཅད་དགོས་ཞེས་ཡུཀ་རེན་གྱི་ཕྱོགས་ནས་འབོད་སྐུལ་བྱས་ཡོད་པའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོ་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
སྤྱི་ཟླ་༣ པའི་ཚེས་༡༥ ཉིན། རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་ཀོ་རི་ཡའི་གླིང་ཕྲན་གྱི་ཛ་དྲག་གནས་སྟངས་སྐོར་ལ་དཔྱད་བརྗོད་སྤེལ། རྒྱ་ནག་ཕྱི་སྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་མགྲིན་ཚབ་པ་ཝང་ཝེན་པིང་གིས་བྱང་ཀོ་རི་ཡས་རྡུལ་ཕྲན་ལས་གཞི་མེད་པར་བཟོས་ཐུབ་མེད་པའི་རྐྱེན་རྩ་དེ་ཨ་རི་ལ་ཐུག་ཡོད་ཚུལ་འགྲེལ་བརྗོད་བྱས་འདུག དེ་ནི་ལོག་འགྲེལ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་དཔེ་ཀློག་ལེ་ཚན་ནང་དུ་བོད་ཀྱི་བུད་མེད་རྩོམ་པ་པོ་ཚེ་རིང་དབྱངས་འཛོམས་ཀྱིས་བརྩམས་པའི་སྒྲུང་དེབ་སྟེ། ལུས་པོས་ས་གཞིར་ཚད་འཇལ་ཞེས་པའི་དཔེ་དེབ་ཀྱི་བརྗོད་བྱ་སོགས་ལ་རྩོམ་པ་པོར་བཅར་འདྲི་ཞུས་ཡོད།
ཀུན་གླེང་གསར་འགྱུར། ༢༠༢༣ ཟླ་ ༣ ཚེས་ ༡༦ རྒྱ་མི་ཚོང་པ་ཀོ་ཝེན་ཀའེ་འཛིན་བཟུང་། ངོ་དེབ་བཟོ་ཚོང་ཁང་གིས་ལས་མི་ཉུང་འཕྲི་བཏང་བ། ལྷོ་ཀོ་རི་ཡའི་སྲིད་འཛིན་ཉི་ཧོང་དུ་ཕེབས་པ། ཧོན་དྷོ་ར་སིས་རྒྱ་ནག་དང་ཕྱི་འབྲེལ་འཛུགས་རྒྱུ། ཉི་ཧོང་སེའུ་མེ་ཏོག་གི་མཛེས་སྡུག
རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མིའི་ཚོགས་ཆེན་ཞེས་པའི་ཐོག ཞི་ཅིན་ཕིང་གིས་དམངས་གཙོའི་གྲོས་མོལ་ཚོགས་པ་ཞེས་པ་ཞིག་བཏོན་ནས། དངུལ་ལོའི་སྒྲིག་གཞི་དང་འཕྲུལ་རིག་ལས་དོན་གྱི་སྒྲིག་གཞི་གཉིས་ལ་བཅོས་སྒྱུར་གཏང་དགོས་པ་ནན་བརྗོད་བྱས་ཡོད་པ།
ཨ་རིའི་རྒྱལ་སའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་བོད་པ་ཚོས་གསུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ཐེངས་༦༤ པ་སྲུང་བརྩི་ཞུས་ཤིང་། དུས་དྲན་སྲུང་བརྩི་སར་ཨ་རིའི་གྲོས་ཚོཊ་འོག་མའི་རྒྱ་ནག་ལས་དོན་ཚོགས་ཆུང་གི་འགན་འཛིན་སྤྱི་མཐུན་ཚོཊ་པའི་གྲོས་ཚོཊ་འཐུས་མི་སྐུ་ཞབས་མའེ་ཁེ་གྷ་ལ་གྷེར་ལཊ་ཆེད་ཕེབས་ཀྱིས་གཏམ་བཤད་གནང་བའི་སྐོར་ཚེ་རིང་དབང་མོས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་ཡོད།
ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གི་ཀུན་གླེང་གསར་འགྱུར་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གིས་བཞུགས་སྒར་དུ་ཆོ་འཕྲུལ་སྨོན་ལམ་ཆེན་མོའི་ཉིན་ཆོས་འབྲེལ་སྩལ་བ་དང་། རྒྱལ་སྤྱིའི་བུད་མེད་དུས་ཆེན་སྲུང་བརྩི། རྒྱ་ནག་གི་ཚོགས་ཆེན་གཉིས། ཡུག་ཀེ་རན་གྱི་དམག་འཁྲུག འཛམ་གླིང་དཀྱིལ་ཤར་ས་ཁུལ་གྱི་དྲག་ཟིང་། ཧྥ་རན་སིའི་ནང་གི་རྔམ་སྟོན་ཁྲོམ་སྐོར་སོགས་ཡོད།
ཟླ་བ་འདིར་ཨ་རིའི་ཚོང་དོན་སྡེ་ཚན་གྱིས་གློག་ལམ་ཉིང་འདུས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར་གཞི་བཟུང་གིས་ཨ་རིའི་ནང་གློག་འདྲེན་ཕྱེད་གཟུགས་ཐོན་སྐྱེད་བྱེད་སའི་བཟོ་གྲྭ་མང་བ་འཛུགས་རྒྱུར་རེ་ཞུ་གནང་ཡོད་ཀྱང་། ཨ་རིས་གློག་ལམ་ཉིང་འདུས་ཐོན་སྐྱེད་རྒྱ་བསྐྱེད་གཏོང་བཞིན་པ་དེས་ཚད་ངེས་ཅན་ཞིག་གི་ཐོག་ནས་ཐེ་ཝན་གྱི་བདེ་འཇགས་ལ་གནོད་སྐྱེལ་སྲིདཔ།
མང་སྣོན།