རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དགུ་བའི་ཐོག་ལ་གྲོས་ཆོད་དམ་ཡང་ན་ལས་འགུལ་འཆར་གཞི་དོན་ཚན་བདུན་བཞག་ཡོད་པ་དེའི་ནང་དུ་སྲིད་གཞུང་ཁག་ལ་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་དང་བོད་མི་ལ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཞེས་བེད་སྤྱོད་མི་བྱ་བར་སྐུལ་སློང་བྱེད་རྒྱུ་སོགས་ཚུད་འདུག
ཉེ་ཆར་ཉིན་གསུམ་རིང་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དགུ་བ་དེ་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ཐོག་ལ་རྒྱལ་ཁབ་༤༠་ལྷག་ནས་ཚོགས་བཅར་བ་༡༥༠་ལྷག་ཡོད་པར་བཤད་མོད། བོད་མི་མང་པོ་ཞིག་གི་ལྟ་ཚུལ་ལ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་འདུ་དེ་བོད་མི་མ་ཡིན་པའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བའི་ཚོགས་ཆེན་ཞིག་ཡིན་དགོས་ཀྱང་། ཚོགས་འདུ་དེར་ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ལས་བོད་མི་མང་བ་ཡོད་པའི་མཐོང་སྣང་བྱུང་འདུག ཡིན་ན་ཡང་སྤྱི་ལོ་༡༩༩༠་ལོ་ནས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་རིམ་པར་དངོས་བཅར་གནང་མྱོང་མཁན། ཡོ་རོབ་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ལ་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས། ཁོང་གིས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཞུ་སྐབས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་རྐྱང་རྐྱང་གི་ཚོགས་འདུ་ཡིན་དགོས་ན་ཡང་། ཐེངས་འདིར་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ནས་གོ་སྒྲིག་འོག བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་དང་ཕྱི་སྲིད་བཀའ་བློན། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་བོད་དོན་སྐུ་ཚབ་དོན་གཅོད་ཁག གཞུང་འབྲེལ་མིན་པའི་ཚོགས་པ་སྟེ་བུད་མེད་ཚོགས་པ་དང་གཞོན་ནུ་ཚོགས་པ། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་སོགས་གཞུང་དང་གཞུང་འབྲེལ་མིན་པ་ཚང་མ་སྐད་བཏང་ཡོད། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཞེས་ན་བོད་པ་རྐྱང་རྐྱང་གིས་གྲུབ་ན་ཏག་ཏག་ཅིག་མ་རེད་དེ། བོད་པ་ཁྱོན་ནས་མེད་པ་ཡིན་ན་ཡང་ཏག་ཏག་ཅིག་མིན་པས། ད་རེས་དེ་ཆ་སྙོམས་བྱུང་སོང་བར་བརྗོད་སོང་།
འདི་ཀ་ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་གིས་ཀུན་གླེང་བགྲོ་གླེང་གི་བརྗོད་གཞིའི་ཐོག་ལ་ཀུན་གླེང་གསན་གཟིགས་གནང་མཁན་ཚོར་བསམ་ཚུལ་དང་དྲི་བ་འདོན་ཆོག་པའི་གོ་སྐབས་ཡོད་པ་ལྟར། ཐེངས་འདིའི་རྒྱལ་སྤྱི་བོད་དོན་ཚོགས་ཆེན་དེའི་ཐོག་ལ་བོད་མི་ཇོན་ཇོན་(Jon Jon) ཞེས་པ་ཞིག་གིས།
རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་དེ་ཚོ་ཚགས་ཚུད་ཡོང་ཐབས་ལ་བཙན་བྱོལ་གཞུང་དང་བོད་མི་རྣམ་པས་མཐུན་འགྱུར་རོགས་རམ་ག་རེ་སྦྱོར་དགོས་ན་ཡང་སྦྱོར་བ་ལས་བོད་མི་རྣམས་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་མཉམ་བཞུགས་མ་བྱས་ན་བཟང་། བོད་མི་རྣམས་ཚོགས་མིའི་ཁོངས་སུ་མཉམ་བཞུགས་བྱས་པ་ཡིན་ན་ཚོགས་པ་དེའི་ཚོགས་མི་རྣམས་བོད་པ་ཤ་སྟག་ཆགས་ཡས་ཀྱི་ཉེན་ཁ་ཆེན་པོ་ཡོད། ཅེས་བྲིས་ཏེ་ཁོང་གིས་དཔེར་བརྗོད་དུ་བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་ཚོགས་མི་རྣམས་ལ་འགྱུར་བ་སོང་ནས་དེ་སྔོན་ན་ཚོགས་པ་དེར་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ན་གཞོན་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་ད་ལྟ་བོད་མི་ན་གཞོན་ཚོ་ལས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཉུང་དུ་སོང་ཡོད་པ་ལས། ལས་འགུལ་སྤེལ་བའི་ཁྱབ་རྒྱ་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ཇེ་ཆུང་ལ་འགྲོ་བཞིན་པའི་བསམ་ཚུལ་བྲིས་འདུག
དེ་མིན་ཡང་ཚེ་དབང་མཆོག་གྲུབ་( Tsewang Choedup) ་ཅེས་པ་ཞིག་གིས། ལོ་རེ་ལ་ཚོགས་འདུ་ཁ་ཤས་དང་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ལ་ཐུག་འཕྲད་ཙམ་ལས་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་སོགས་ཀྱི་ལས་འགུལ་གང་ཡང་མ་བྱས་ནས་སྡོད་ཡོང་དུས། བོད་དོན་ནི་འཛམ་གླིང་མི་མང་གི་མདུན་ནས་མངོན་གསལ་མེད་པ་ཆགས་བཞིན་འདུག་ལ་བཙན་བྱོལ་ནང་གི་བོད་མི་མང་གི་སེམས་ཤུགས་ཉམས་ཆག་འགྲོ་བཞིན་འདུག དམིགས་གསལ་གྱི་མི་རབས་གསར་པ་ཚོའི་སེམས་ནས་བོད་དོན་ཡལ་འགྲོ་ཡིན་འདུག་གོ་ཞེས་བྲིས་ཏེ་བཙན་བྱོལ་དུ་ཚོགས་འདུ་ལྟ་བུ་མང་པོ་ཡོད་ཀྱང་མི་མང་གི་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཇེ་ཉུང་འགྲོ་བཞིན་པར་བློ་འཚབ་བསྟན་འདུག
ཡང་འཇམད་བྱངས་མཐའ་ཡས་(Jamyang Thayai) ་ཞེས་པ་ཞིག་གིས། ད་ལན་བོད་དོན་ཚོགས་ཆེན་སྐབས་གྲོས་ཚོད་ག་རེ་བཞག་ཡོད་དམ་ཞེས་དང་ཡང་ཚོགས་ཆེན་འདིའི་སྐབས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ལོ་གཞོན་རིགས་མང་པོ་མཉམ་ཞུགས་གནང་ཡོད་དམ་ཞེས་དྲི་བ་བཏང་འདུག་པར། དེའི་ཐད་ལ་ཚོགས་བཅར་ཡོ་རོབ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་བཀའ་ལན་གནང་བའི་ནང་དུ། ཚོགས་འདུའི་སྐབས་སུ་གྲོས་ཆོད་དམ་ཡང་ན་ལས་འགུལ་འཆར་གཞི་དོན་ཚན་བདུན་བཞག་ཡོད་ཅིང་། དེའི་ནང་དུ།
དང་བོ། ༧གོང་ས་སྐྱབས་མགོན་ཏཱ་ལའི་བླ་མ་སྟེ། ༧སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཅེས་པའི་ནང་དུ་༧སྐུའི་ཡང་སྲིད་དང་འབྲེལ་བའི་འགན་བབ་དང་བདག་དབང་གསལ་སྟོན་བྱེད་སྟངས་དང་། ༧གོང་ས་མཆོག་དགུང་གྲངས་༩༠་ཕེབས་སྐབས་འཛམ་གླིང་རང་བཞིན་གྱི་དོ་སྣང་ཡོང་ཐབས་ཀྱི་ལས་འཆར་སོགས་ཚུད་ཡོད་འདུག
གཉིས་པ། བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རང་བཙན་ཡིན་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་པའི་ཐོག་བོད་རྒྱའི་དཀའ་རྙོག་སེལ་བའི་འཐབ་ཇུས་ཞེས་པའི་ནང་དུ། རྒྱལ་སྤྱིའི་སྲིད་གཞུང་ཁག་གིས་བོད་ནི་ལོ་རྒྱུས་ཐོག་རང་བཙན་ཡིན་པའི་གནས་བབ་ལ་ངོས་འཛིན་དང་། ད་ལྟ་བོད་ནི་རྒྱ་ནག་གིས་ཁྲིམས་འགལ་ངང་བཙན་བཟུང་བྱེད་ཡོད་པར་ངོས་འཛིན་བྱེད་པ་ནི་བོད་རྒྱ་གྲོས་མོལ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བར་རྒྱ་ནག་ལ་གནོན་ཤུགས་ཡོང་བའི་ཐབས་ལམ་ཞིག་ཡིན་པས། སྲིད་གཞུང་ཁག་ལ་བོད་དེ་རྒྱ་ནག་གི་ཆ་ཤས་མིན་པར་འགྲེལ་བརྗོད་དང་བོད་མི་ཞེས་པའི་ཚབ་ལ་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཞེས་བེད་སྤྱོད་མི་བྱ་བར་སྐུལ་སློང་བྱེད་རྒྱུ།
གསུམ་པ། ཡོ་རོབ་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་འོས་བསྡུ་དམིགས་ཡུལ་དུ་བཟུང་ནས་གྲོས་ཚོགས་སུ་བོད་དོན་ཚོགས་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་འཛུགས་ཐབས།
བཞི་བ། རྒྱ་ནག་གིས་མི་སེར་སྤེལ་བའི་བོད་ནང་གི་བཅའ་སྡོད་སློབ་གྲྭ་ཁག་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས།
ལྔ་བ། རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་གནའ་གནོིན་མཚམས་འཇོག་ཡོང་ཐབས།
དྲུག་པ། བོད་ཀྱི་གནམ་གཤིས་འགྱུར་ལྡོག་ཉེན་ཁ་གསལ་སྟོན།
བདུན་པ། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་ལབརྩི་མཐོང་ཡོང་ཐབས་བཅས་ཡིན་འདུག
ཡང་ཚོགས་བཅར་བ་ཡོ་རོབ་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ཐུབ་བསྟན་དབང་ཆེན་ལགས་སུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་ཆེན་ཐེངས་དགུ་བའི་ཐོག་ནས་རྒྱལ་སྤྱིའི་སྒང་གི་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བར་འགྱུར་བ་གང་འདྲ་ཐེབས་ཡོད་མེད་སོགས་བཀའ་འདྲི་ཞུས་སྐབས་ཁོང་གིས།
ཕྱོགས་གཅིག་ནས་སེམས་ཤུགས་ཆག་དགོས་པ་ད་མི་དགོས་ཏེ། ཡིན་ན་ཡང་སྔོན་མ་དཔེར་ན་སུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་སྐབས་སུ། ཡོ་རོབ་ཕེ་རེ་སི་ལྟ་བུར་སྐད་འབོད་བྱེད་མཁན་མི་སྟོང་ཕྲག་ལྔ་དྲུག་འཛོམས་པ་དང་། དེའི་ནང་ལ་བོད་མི་ཁ་ཤས་ལས་མང་ཆེ་ཤོས་ཕྱི་རྒྱལ་མགོ་སེར་ཤ་སྟག་རེད། ད་ལྟ་བོད་པ་ཇེ་མང་སུ་སོང་བ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཉུང་དུ་སོང་བ། ཐ་ན་སུམ་བཅུའི་དུས་དྲན་ལྟ་བུར་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཕལ་ཆེར་མཐོང་རྒྱུ་མེད་པར་འགྱུར་བཞིན་འདུག ཅེས་གསུང་བ་དང་མཉམ་དུ་ཡང་སྤྱི་འཐུས་དབང་ཆེན་ལགས་ཀྱིས་གསུང་ན་ཕྱི་རྒྱལ་བས་རྒྱབ་སྐྱོར་མེད་སོང་བ་མ་ཡིན་པར་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ལས་ཀ་བྱེད་སྟངས་ཀྱི་ཐོག་ནས་ཕྱི་རྒྱལ་བ་ཚོར་བརྡ་ལན་འཕྲོད་ཀི་མེད་པ་གསལ་སྟོན་གནང་སོང་། དེ་ཡང་ཁོང་གིས། བོད་རིགས་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ཕྱི་རྒྱལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཁག་ལ་འབྲེལ་བ་མ་གནང་བར། ཕྱི་རྒྱལ་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཚོས་ང་ཚོར་ཅི་ཡང་བཤད་མ་སོང་ཞེས་ཁོ་ཚོ་མཉམ་ཞུགས་མ་བྱེད་པ་མ་གཏོགས། ཡང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བརླག་པ་དེ་འདྲ་མ་རེད། ཅེས་གསུང་བྱུང་ལ། ཡང་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ལས་འགུལ་སོགས་གོ་སྒྲིག་ཞུ་སྐབས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་ཚོགས་པ་ཚོར་མཉམ་ཞུགས་གནང་རོགས་ཞེས་འབྲེལ་བ་བྱེད་དགོས་པ་དེ་ཧ་ཅང་གིས་གལ་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་བརྗོད་བྱུང་། ཡང་དུས་ཚོད་ཀྱི་འགྱུར་བའི་ཐོག་ནས་དྲ་ལམ་དུ་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་མང་པོ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཡོད་ཀྱང་དངོས་སུ་ལས་འགུལ་སོགས་ལ་མཉམ་ཞུགས་བྱེད་མཁན་ཇེ་ཉུང་དུ་སོང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་མིན་ཐེངས་འདིའི་ཚོགས་ཆེན་དེའི་ཐོག་ནས་སྡེ་དགེ་རུ་བྱུང་བཞིན་པའི་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་གི་རྐྱེན་གྱིས་དཀའ་ངལ་དང་དེའི་རྒྱབ་ལྗོངས་སོགས་ཀྱི་ཐད་ལ་བགྲོ་གླེང་དང་། བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོར་ངོ་སྤྲོད་ཞུས་པ་སོགས་ཞུས་ཡོད་ཅིང་། ཡང་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས་ཀྱི་སྲིད་སྐྱོང་གཙོ་བྱེད་པའི་གནད་ཡོད་མི་སྣ་ཁག་ཡོངས་ཀྱིས་སྡེ་དགེ་རུ་བྱུང་བཞིན་པའི་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་གི་རྐྱེན་གྱིས་དཀའ་ངལ་འཕྲད་བཞིན་པ་བོད་མི་ཚོར་གདུང་སེམས་མཉམ་བསྐྱེད་ཀྱི་བྱ་འགུལ་སོགས་སྤེལ་འདུག
གླེང་སྟེགས།