བྱ་ཁུ་བྱུག་ནི་སྐད་སྙན་པ་དང་བྱེའུ་ཡིད་དུ་འོང་པ་ཞིག་དང་། ཡང་འགའ་རེས་བཀྲ་ཤིས་པའི་བྱར་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་ནའང་། མང་པོས་མ་ཤེས་པ་དེ་ནི་ཁུ་བྱུག་གིས་རང་གི་བྱིའུ་ཕྲུག་གསོ་སྐྱོང་མ་བྱས་པར་བྱེའུ་གཞན་གྱི་ཚང་ནང་སྒོ་ང་བཏང་སྟེ་གཞན་ལ་གསོ་བཅུག་པའི་སྤྱོད་པ་ངན་པ་ཞིག་ཡོད་པ་དེ་གང་ཡིན་པ།
ཨ་མི་རི་ཀའི་ནང་དུ་བོད་མི་གཙོས་པའི་ཨེ་ཤེ་ཡའི་མི་རིགས་ཚོ་མཐོ་སློབ་བཅས་ཀྱི་ནང་ཡིག་རྒྱུགས་ཀྱི་གྲུབ་འབྲས་ཡག་པོ་གསོན་གྱི་ཡོད་ཀྱང་ལས་ཀའི་ནང་ལས་ཀྱི་སྣེ་མོར་སླེབས་ཐུབ་ཀྱི་མེད་པས་དེ་རྒྱུ་རྐྱེན་ཅི་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས་ཞུས་པ་དེ་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཡི་རེད།
༧གོང་ས་མཆོག་ཚེས་༡༩་ཉིན་ལྡི་ལིར་ཕེབས་འཆར། སྲིད་འཛིན་འོས་མི་ཏམ་ནས་ཁྲིམས་རར་གདོང་ལེན། རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་མུ་མཐུད་མར་ཆག་བཞིན་པ། བོད་ཀྱི་ས་འོག་རང་བྱུང་ཁམས་ཀྱི་འགྱུར་བ། པ་ཀི་སི་ཐན་གྱིས་ཨི་རན་ནང་གཏོར་རྒོལ། ཨ་རིས་ཧུ་ཐི་ལ་གཏོར་རྒོལ།
ད་ལྟའི་ཆར་ཨ་མི་རི་ཀ་དང་ཁེ་ན་ཊའི་མངའ་ཁུལ་གཞི་རྒྱ་ཆེན་པོ་ཞིག་ལ་ཁ་བ་ཤུགས་ཆེ་འབབ་བཞིན་པའི་ཁྲོད་གནམ་གཤིས་གྲང་ངར་ཅི་ཆེ་ཞིག་ལ་གདོང་ལེན་བྱ་དགོས་པའི་གནས་སྟངས་འགྱུར་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཡི་རེད།
ཐེ་ལྦན་གྱི་སྲིད་འཛིན་འོས་བསྡུའི་རྒྱལ་ཁ་དེ་རྒྱ་ནག་གིས་སྔང་ཟུག་ཤུགས་ཆེ་བྱེད་པའི་སྐུ་ཞབས་ ལའེ་ཆན་ཏ་ Lai Ching-te ལ་ཐོབ་པ་འདི་དམངས་གཙོར་རྒྱལ་ཁ་དང་དམིགས་བསལ་རྒྱ་ནག་གི་བཙན་འོག་དུ་ཡོད་པའི་མང་ཚོགས་ལ་སེམས་ཤུགས་དང་རེ་བ་གསར་པ་ཞིག་བསྐྲུན་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་གནང་གི་རེད།
.
འབྲུག་ཡུལ་གྱི་དམངས་གཙོའི་འོས་བསྡུ་ཐེངས་བཞི་པར་འབྲུག་པ་ཚོ་མཉམ་ཞུགས་བྱས་ནས་འོས་ཤོག་འཕངས་ཡོད་ཅིང་། འབྲུག་ཡུལ་གྱི་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་ཏེ། མི་སེར་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ་དང་བྷུ་ཊཱན་རྟེན་འབྲེལ་ཚོགས་པ་གཉིས་ཐ་མའི་དངོས་གཞིའི་འོས་བསྡུར་ཞུགས་ཏེ་མི་སེར་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པར་འོས་འདེམས་ཀྱི་རྒྱལ་ཁ་ཐོབ་ཡོད་པའི་སྐོར།
རང་སོ་སོའི་ས་གནས་སུ་རྟེན་གཞི་བྱས་པའི་བཅའ་དངོས་རྙིང་པ་ཚོང་སའི་ཁྲོམ་ར་ནས་དངོས་ཟོག་ཉོ་རྒྱུ་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་བཅས་པར་ཕན་ཐོགས་ཡོད་པའི་སྐོར་རྩོམ་སྒྲིག་འགན་འཛིན་བློ་བཟང་ཡེ་ཤེས་ལགས་དང་གླེང་མོལ་བརྒྱུད་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་ཡི་ཡིན།
མི་ཚེའི་ནང་ཕོ་མོ་ཕན་ཚུན་འདོར་བའི་གནས་སྐབས་བློ་ཕམ་དང་ཡིད་སྐྱོ་པོ་ཆགས་པའི་སྐབས་སུ་གདོང་ལེན་གང་འདྲ་བྱ་དགོས་པའི་ཐད་ཆེད་ལས་པ་ཚོས་ལམ་སྟོན་ག་རེད་གནང་གི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཡི་རེད།
ཨ་མི་རི་ཀ་་དང་ཁེ་ན་ཊའི་ཚན་རིག་པ་ཁག་གཅིག་གིས་ཉམས་ཞིབ་ལས་ཉིན་ལྟར་ལུས་སྦྱོང་བྱེད་མཁན་ཁག་གཅིག་ལ་རྟོག་ཞིབ་བྱས་པའི་ནང་ལུས་སྦྱོང་གིས་མིའི་ལུས་པོ་བདེ་ཐང་ལ་ཕན་པ་ཙམ་མ་ཟད་། ཀླད་པའི་ཚད་གཞི་ཡང་རྒྱ་ཆེ་རུ་འགྲོ་བ་བརྒྱུད་སེམས་ཁམས་འཕྲོད་བསྟེན་ལ་ཕན་ཐོགས་ངེས་ཅན་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་པ་ངོས་འཛིན་ཐུབ་ཡོད་པའི་སྐོར།
ཕ་མས་རང་གི་བུ་ཕྲུག་ཚར་ལོངས་སྐབས་སུ་བྱམས་དང་བརྩེ་བ་བྱ་རྒྱུ་ཕྲུ་གུའི་སེམས་ཁམས་དང་གཤིས་ཀ་ལ་སོགས་པར་ཕན་ཐོགས་ཧ་ཅང་ཆེན་པོ་་ཞིག་ཡོང་གི་ཡོད་ཀྱང་། ཧ་ཅང་བྱམས་དྲག་ན་ཕྲུ་གུའི་་མི་ཚེའི་མདུན་ལམ་ལ་སྐྱོན་ཆེན་པོ་རྒྱག་གི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུ་ཡི་རེད།
ཕྱི་ལོ་༢༠༢༣ལོའི་ནང་གི་ཚན་རིག་དང་འབྲེལ་བའི་གསར་འགྱུར་གལ་ཆེ་ཁག་ཅིག་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་གནང་གིས་རེད།
བསྟན་འཛིན་ཀུན་གསལ་ལགས་ཀྱིས་རྡ་ས་བོད་ཁྱིམ་ནས་འབྲིང་རིམ་བར་སློབ་སྦྱོང་གནང་རྗེས་འཇར་མན་དང་ནེ་ཌར་ལན་ཌིའི་ནང་དངོས་ཁམས་རིག་པའི་ཐད་ལ་སློབ་གཉེར་གནང་སྟེ་འབུམ་རམས་པའི་ལག་ཁྱེར་ཐོབ་ཡོད་པ་དང་། ཁོང་གིས་ད་ལྟའི་ཆར་གློག་ལེབ་ཅིབ་ཕི་བཟོ་ཚོང་ལས་ཁང་ཆེ་ཤོསASML་ཞེས་པ་དེའི་ནང་ཕྱག་ལས་གནང་མུས་ཡིན་པ་རེད།
འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་ཏེ་World Health Organizationགིས་འཛམ་གླིང་ནང་མི་གྲངས་ས་ཡ་༢༨༠ཙམ་ལ་Depressionསྟེ་ཡིད་ཞུམ་པའམ་སེམས་ངལ་བའི་ན་ཚ་ཡོད་པ་གསལ་སྟོན་གནང་གི་ཡོད་པ་རེད། གཤམ་ལ་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སེམས་ངལ་བའི་ན་ཚ་ཞེས་པ་དེ་གང་འདྲ་ཞིག་ལ་ངོས་འཛིན་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་ཡི་རེད།
ཨ་རིའི་མཁའ་དབྱིངས་འཕུར་གྲུ་ལས་དོན་ཁང་སྟེ་NASAས་ཉི་མའི་ཁྱིམ་རྒྱུད་Solar System གི་ཕྱི་རོལ་གོ་ལ་མི་འདྲ་བ་བཅུ་བདུན་གྱི་སྟེང་ཆུ་ཡོད་པ་ཤེས་རྟོག་ཐུབ་ཡོང་གི་ཡོད་པ་དང་དེ་ཚོའི་ནང་སྲོག་ཆགས་ཡོད་མེད་ཀྱི་ཤེས་རྟོག་བྱ་རྒྱུ་གལ་ཆེན་པོ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་སྙན་སྒྲོན་ཞུས་གནང་གི་རེད།
༧གོང་ས་མཆོག་སྲད་རྒྱུད་གྲ་ཚང་དུ་ཞབས་སོར་འཁོད། སྲིད་འཛིན་གནས་དབྱུང་ཞིབ་བཤེར་ལས་དོན། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པས་གྲོས་ཚོགས་སུ་གཏམ་བཤད། གནམ་གཤིས་ཚོགས་ཆེན་སྟེང་ས་སྣུམ་ལས་བཀྱེད་རྒྱུའི་མོས་མཐུན། ཨ་རིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཁང་གི་ཉན་ཞིབ། ཨི་སི་རལ་གྱི་གཏོར་རྒོལ་ཤུགས་ཆེར་བཏང་བ།
ཁྱེད་རང་གནམ་གྲུར་འགྲུལ་བཞུད་བྱེད་སྐབས་ཞེད་སྣང་དང་དངངས་སྐྲག་སྐྱེས་ཀྱི་ཡོད་ན་། ཆེས་ལས་པ་ཚོས་ཞེད་སྣང་བྱེད་དགོས་དོན་གང་ཡང་མེད་པ་གསུངས་ཀྱི་ཡོད་པ་རེད། འདིའི་སྐོར་བཀྲིས་དབང་ཕྱུག་ལགས་ཀྱིས་ངོ་སྤྲོད་ཞུ་ཡི་རེད།
ད་རེས་ཨེ་སི་རལ་དང་ཧ་མ་སི་གཉིས་ཀྱི་མེ་འཕེན་མཚམས་འཇོག་རྗེས་ཧ་མ་སིས་ཀྱིས་གློད་གྲོལ་བཏང་བའི་ཁོངས་ཨེ་སི་རལ་གྱི་མི་རྒྱུད་ཡིན་པའི་ཨ་རིའི་བུ་མོ་ཆུང་ཆུང་ཞིག་ཀྱང་ཡོད་པའི་སྐོར།
བོད་མི་བཞི་སླར་ཡང་འཛིན་བཟུང་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་ཆད་བཅད། གྲོས་ཚོགས་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་སྲིད་སྐྱོང་དང་ལྷན་འཛོམས། ཨེ་སི་རལ་དང་ཧ་མ་སི། འཛམ་གླིང་འཕྲོད་བསྟེན་སྒྲིག་འཛུགས་དང་རྒྱ་ནག བྱང་ཀོ་རི་ཡས་མིས་བཟོས་འཁོར་སྐར་བཏང་། ཐུགས་རྗེ་ལེགས་འབུལ་ཉིན་མོ།
མང་སྣོན།
