༢༠༢༤།༡༢།༢༤
ཨ་རིའི་རླུང་འཕྲིན་ཁང་།
༄༅།། རྒྱ་ནག་ལ་དམག་འཁྲུག་དང་ནད་ཡམས། མུ་གེ་སོགས་མ་བྱུང་བར་མི་འབོར་ཉམས་རྒུད་ཚབས་ཆེན་ཞིག་འགྲོ་བཞིན་པའི་གསར་འགྱུར་ཐོན་འདུག ཕྱི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༢༤་ཉིན་གཟའ་འཁོར་གསར་འགྱུར་དུས་དེབ་ལ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། ཨ་རིའི་མེ་ཌི་སན་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཉམས་ཞིབ་པ་དབྱི་ཧྥུ་ཤཱན་(Yi Fuxian)་གྱིས་༢༠༢༤་ལོའི་དགུན་དུས་ཀྱི་རྒྱ་ནག་བསྐྱར་ཞིབ་དཔྱད་རྩོམ་ནང་དུ་དེང་སྐབས་རྒྱ་ནག་ལ་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་༡༤་ལྷག་ཡོད་ཀྱང་དུས་རབས་༢༡་པའི་མཇུག་དེར་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་༣་དང་བྱེ་བ་༣་ལ་འགྱུར་ས་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་མི་འབོར་ཉམས་རྒུད་འགྲོ་བཞིན་པ་འདིར་བཅོས་ཐབས་ཤིག་མ་བསྟེན་ན་མི་འབོར་ཉམས་རྒུད་ཕྱིན་པའི་ཞོར་དུ་དཔལ་ཡོན་ཞིག་རྩ་བརླག་འགྲོ་ཆེ་ཞེས་བཀོད། མཉམ་འབྲེལ་རྒྱལ་ཚོགས་ཀྱི་མི་འབོར་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་དུས་རབས་འདིའི་མཇུག་ཏུ་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་དུང་ཕྱུར་༤་དང་ས་ཡ་༣་ལ་འགྱུར་ས་རེད་ཅེས་ཚོད་དཔག་བྱས་འདུག
ཕྲུ་གུ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་མི་ཆོག་པ།
༢༠༡༦་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་གཅིག་ལས་སྐྱེ་མི་ཆོག་པའི་སྲིད་ཇུས་ལ་འགྱུར་བ་བཏང་ནས་ཕྲུ་གུ་༢་སྐྱེ་ཆོག་པའི་ཐག་བཅད། ༢༠༢༡་ལོར་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་༣་སྐྱེ་ཆོག་ཅེས་སླར་ཡང་སྲིད་ཇུས་དེར་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ཀྱང་དོན་འབྲས་མ་སོན། ཨ་རིའི་ཁེ་ལས་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཎི་ཀོ་ལ་སི་ཨེ་བྷར་སི་ཊ་ཌིས་(Nicholas Eberstadt)་སྲིད་དབང་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གིས་མི་འབོར་འཕེལ་འགྲིབ་དེ་སྲིད་གཞུང་གིས་སྟངས་འཛིན་བྱེད་ཐུབ་བསམས་ཡོད་པ་རེད། དོན་དངོས་སུ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་ཡིན་མིན་ནི་ཁྱིམ་ཚང་ཆེ་ཆུང་དང་ཕ་མའི་གནས་སྟངས་ལ་ཐུག་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ཕྲུ་གུ་༢༧་སྐྱེ་ཆོག་ཅེས་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཀྱང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཐུབ་པའི་ངེས་པ་མེད། མིའི་མགོ་ལ་མེ་མདའ་བཙུགས་ནས་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རུ་ཆུགས་ཞེས་བཙན་བཀའ་བཏང་ན་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་འགྲོ་སྲིད་ཟེར། ཝང་ཧྥེང་ཞེས་པའི་ཉམས་ཞིབ་པ་ཞིག་གིས་འཛམ་གླིང་འདིར་གཞུང་གིས་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་བྱས་ནས་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་བྱུང་བ་གཅིག་ཀྱང་མི་འདུག་ཅེས་བཤད།།
རྒྱ་ནག་གི་རྒན་རྒོན།
རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་མི་འབོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཐབས་ཇུས་སྣ་ཚོགས་ཤིག་ལག་ལེན་བསྟར་ཀྱང་ཕན་ཐོགས་མ་བྱུང་། ཕྱི་ཟླ་༡༢་པའི་ཚེས་༢༤་ཉིན་ཝོལ་སི་ཊི་རི་ཊི་འཇར་ནལ་ཚགས་པར་ལ་གནས་ཚུལ་ཐོན་པ་ལྟར་ན། རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ཏུ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་ཡི་མེད་ཀྱང་གྲོང་གསེབ་ཁག་ཏུ་ཕྲུ་གུ་མང་པོ་སྐྱེ་རྒྱུའི་རྩིས་བརྒྱབ། ཡིན་ནའང་རྒྱ་ནག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོ་རྩིས་ལོག་ཐེབས་པ་དང་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ལས་ཀ་འཚོལ་དུ་ཕྱིན་པའི་གྲོང་གསེབ་པ་ཚོར་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་དཀའ་ངལ་ཞིག་ཏུ་གྱུར། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་ལོ་རབས་༥༠་པ་ནས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཐེམ་ཐོ་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་ཐེམ་ཐོ་ཞེས་དབྱེ་བ་ཕྱེ། གྲོང་གསེབ་པ་ཚོས་རང་གི་ཕྲུ་གུ་མཉམ་དུ་ཁྲིད་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཐེམ་ཐོ་མེད་པར་སློབ་གྲྭར་མི་ཚུད་པ་དང་སྨན་བཅོས་སོགས་ཀྱི་ཐོབ་ཐང་མ་རག གྲོང་གསེབ་པ་ཚོས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་ནི་རྡོག་ཁྲེས་འཐོལ་པ་ཞིག་ཏུ་བརྩིས།།
ཉམས་ཞིབ་པ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་ཐེམ་ཐོའི་ལམ་ལུགས་ནི་གྲོང་གསེབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བར་དུ་བསླངས་པའི་མི་མངོན་པའི་རྩིག་གྱང་ཞིག་རེད། རྒྱ་ནག་གི་ཐེམ་ཐོའི་ལམ་ལུགས་ཀྱིས་གྲོང་གསེབ་པ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་ཁྱིམ་གཞིས་ཆགས་ནས་ཁང་པ་ཉོ་མི་ཆོག་པ་དང་སྨན་བཅོས་ཀྱི་རོགས་སྐྱོར་མ་ཐོབ། བུ་ཕྲུག་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སློབ་གྲྭ་ཁག་འགྲིམ་མི་ཆོག་པའི་བཀག་སྡོམ་ཕོག ལོ་རབས་༨༠་པའི་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གི་དཔལ་འབྱོར་འགྱུར་བཅོས་གཏོང་འགོ་ཚུགས་པའི་སྐབས་དེར་མི་འབོར་མང་ཆེ་བ་གྲོང་གསེབ་དང་གྲོང་གསེབ་ཀྱི་གྲོང་རྡལ་ཁག་ཏུ་བསྡད་ཡོད་མོད། འོན་ཀྱང་རྒྱ་ནག་གིས་ཕྱི་ལ་སྒོ་མོ་ཕྱེ་ནས་གྲོང་གསེབ་པ་ས་ཡ་མང་པོ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་བཟོ་གྲྭ་ཁག་དང་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་ལས་གྲྭ་ཁག་ལ་ངལ་རྩོལ་རྒྱུག་ཏུ་ལྷགས། ངལ་རྩོལ་བ་དེ་དག་གི་བུ་ཕྲུག་རྣམས་ཕ་མ་རྒན་རྒོན་ཚོར་བཅོལ་ནས་གྲོང་གསེབ་ཏུ་བསྐྱུར། ཕྲུ་གུ་དེ་ཚོར་རྒྱ་ནག་གི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་ཤུལ་ལུས་བུ་ཕྲུག་ཅེས་འབོད། ཉེ་བའི་ལོ་ཤས་ཤིག་ནས་ཤུལ་ལུས་བུ་ཕྲུག་ཏུ་འབོད་པའི་མི་རབས་དེ་འཚར་ལོངས་བྱུང་སྟེ་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ཏུ་ངལ་རྩོལ་གྱི་ལས་སུ་ཞུགས།།
གྲོང་ཁྱེར་དུ་ངལ་རྩོལ་རྒྱུག་ཏུ་ཕྱིན་པའི་ན་གཞོན་མང་ཆེ་བས་གཉེན་སྒྲིག་བྱས་ཀྱང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་འདོད་མེད་པར་བཟའ་ཧྲེང་དུ་བསྡད། གུའི་ཀྲུག་ཞིང་ཆེན་གྱི་རྒྱ་མོ་ལོ་ན་༢༧་ལ་སོན་པའི་ཀྲའོ་ཞེས་པ་ཞིག་གིས་ང་ནི་གཉེན་སྒྲིག་དང་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུར་བྲེལ་བ་མེད། ང་ཆུང་དུས་ནས་ཕ་མ་ཚོ་གྲོང་ཁྱེར་ལ་ངལ་རྩོལ་རྒྱུག་ཏུ་ཕྱིན་པ་རེད། ང་ནི་ཤུལ་དུ་བསྐྱུར་བ་དང་ང་ཚོར་ཤུལ་ལུས་ཕྲུ་གུ་ཞེས་མཐོང་ཆུང་བྱས་མྱོང་། དེར་བརྟེན་ངས་ཤུལ་ལུས་ཕྲུ་གུ་གཞན་རྣམས་གཉའ་ཆག་ཡོད་པ་དང་གདེང་ཚོད་མེད་པ་དེ་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་ཐུབ། ངའི་མེས་པོ་དང་མེས་མོ་གཉིས་ཡིག་རྨོངས་རེད། ཁོ་ཚོར་ཐོས་རྒྱ་དང་མཐོང་རྒྱ་ཅི་ཡང་མེད། ང་དང་གཅེན་མོ་གཉིས་ལག་ཤེས་སློབ་གྲྭ་ཐོན་ཙམ་ཡིན། ངས་རང་གི་མི་རབས་རྗེས་མ་དེ་ང་ལྟ་བུ་ཞིག་ལ་འགྱུར་དུ་འཇུག་འདོད་མེད་ཅེས་གསར་འགོད་པར་གླེང་མོལ་བྱས་འདུག
གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཐེམ་ཐོ་མེད་པའི་གྲོང་གསེབ་ཁག་ནས་ཡོང་བའི་ངལ་རྩོལ་བ།
ད་ལྟ་རྒྱ་ནག་གི་མི་འབོར་གསུམ་ཆའི་གཉིས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འདུས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཐེམ་ཐོ་ཡོད་པ་ཚོ་དང་བསྡུར་ན་གྲོང་གསེབ་ནས་ཡོང་བའི་ངལ་རྩོལ་བ་ཚོས་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རྒྱུ་ལོ་གཅིག་འགྱངས་ཀྱི་འདུག་ཅེས་སྙན་ཐོའི་ནང་དུ་འཁོད། ༢༠༢༡་ལོར་ཁེ་ན་ཌའི་ཝིཀ་ཊོ་རི་ཡ་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཉམས་ཞིབ་པ་མིན་ཀྲུའུ་ཞེས་པ་ཞིག་གིས་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོང་མི་ཚོས་ཕྲུ་གུ་༢་སྐྱེས་ཀྱང་གྲོང་གསེབ་ནས་ཡོང་བའི་ངལ་རྩོལ་བ་ཚོར་ཕྲུ་གུ་༡་ལས་སྐྱེ་ཡི་མི་འདུག་ཅེས་བཤད།།
ཨ་མི་རི་ཀའི་སི་ཊན་ཧྥོར་ཌི་སློབ་གྲྭ་ཆེན་མོའི་ཉམས་ཞིབ་པ་སི་ཀོ་ཊི་རོ་ཛེ་ལེ་(Scott Rozelle)་དང་ན་ཊ་ལི་ཡ་ཧེལ་(Natalie Hell)་གཉིས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཅིག་པུས་གྲོང་གསེབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་ཐེམ་ཐོ་ཞེས་གཞུང་གི་སྲིད་ཇུས་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ཁྲིམས་ལུགས་ལྟར་སྤྱི་དམངས་ལ་དབྱེ་བ་གཉིས་ཕྱེ། རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་གསེབ་དང་གྲོང་ཁྱེར་གཉིས་ལ་དཔལ་འབྱོར་ཡོང་འབབ་ཀྱང་འདྲ་མཉམ་མི་འདུག ༢༠༢༣་ལོའི་རྒྱ་ནག་གི་གཞུང་འབྲེལ་གཞི་གྲངས་སུ་འཁོད་པ་ལྟར་ན། གྲོང་གསེབ་པ་ཚོར་ཨ་སྒོར་༣༠༠༠་ཡོང་འབབ་ཡོད་ན་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་གྲོང་མི་ཚོར་ཨ་སྒོར་༧༠༠༠་ཡོང་འབབ་འདུག་ཅེས་ལུང་དྲངས། རྒྱ་ནག་གི་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ལ་ངལ་རྩོལ་རྒྱུག་ཏུ་བསླེབས་པའི་གྲོང་གསེབ་པ་ཚོས་ཉུང་མཐར་ཡང་ལོ་༣༠་སྔོན་ལ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེ་རུ་འཇུག་རྒྱུ་མིན། གལ་ཏེ་ཕྲུ་གུ་སྐྱེས་ཀྱང་གཅིག་ལས་སྐྱེ་འཆར་མེད། ཕྲུ་གུ་གསོ་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་དང་ཤེས་ཡོན་སློབ་སྦྱོང་སྤྲོད་རྒྱུ་ཧ་ཅང་ཁག་པོ་དང་འགྲོ་གྲོན་ཆེན་པོ་རེད་ཅེས་གསར་འགོད་པའི་དྲི་བར་ལན་བཏབ།།
གྲོང་གསེབ་ཁག་གི་ངལ་རྩོལ་བ་རྣམས་གྲོང་ཁྱེར་དུ་འཚོ་གནས་བྱ་དགོས་ན་ལས་ཀ་ནི་བཟོ་གྲྭའི་ངལ་རྩོལ་ཡིན་པར་མ་ཟད། ཁོ་ཚོས་ཁང་པ་གླས་ནས་ལོགས་སུ་འདུག་མི་ཐུབ་པར་ངལ་རྩོལ་བ་གཞན་གྱི་མཉམ་དུ་ཁང་ཆེན་ཞིག་གི་ནང་དུ་འཚོ་གནས་བྱ་དགོས་ཤིང་། ༢༠༢༣་ལོར་ཧོང་ཀོང་གི་ལས་རྩོལ་དུས་དེབ་ནང་དུ་ངལ་རྩོལ་བ་ཁག་ཅིག་གིས་ལྐོག་མ་བརྫངས་ནས་ཕུ་གུ་གྲོང་ཁྱེར་གྱི་སློབ་གྲྭར་ཚུད། ངལ་རྩོལ་བ་ཁག་ཅིག་གིས་བུ་ཕྲུག་སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭར་གཏོང་གི་འདུག སྒེར་གཉེར་སློབ་གྲྭ་དེ་ཚོར་གཞུང་གི་སྟངས་འཛིན་མེད་པར་སློབ་ཕྲུག་མང་དྲགས་པ་དང་ཤེས་ཡོན་སློབ་གསོའི་སྤུས་ཚད་ཞན་པོ་རེད་ཅེས་ཐེར་འདོན་བྱས། ལོ་ཤས་གོང་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་གྲོང་ཁྱེར་ཁག་ཏུ་བསླེབས་པའི་ངལ་རྩོལ་བའི་མི་འབོར་བརྒྱ་ཆ་༡༥་ཉུང་དུ་གཏོང་བར་ཁང་པ་རྣམས་བཤིག ངལ་རྩོལ་བ་ཚོས་ཁང་པ་དེ་རྣམས་ཁྲིམས་འགལ་ཐོག་ཏུ་བརྒྱབ་པ་རེད་ཅེས་ལན་ཁག་དཀྲིས་པའི་གནས་ཚུལ་ཐོན་འདུག