ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་དུ་ཚོགས་པའི་བོད་ཀྱི་ལོ་གསར་མཛད་སྒོའི་གསུང་བཤད།

༄༅།། ཕྱི་ཟླ་༣་པའི་ཚེས་༤་ཉིན་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་དུ་བོད་རྒྱལ་ལོ་༢༡༥༢། རབ་གནས་ཤིང་སྦྲུལ་གནམ་ལོ་གསར་དུ་ཚེས་པའི་ལོ་གསར་ཀྱི་དགའ་སྟོན་མཛད་སྒོ་ཞིག་ཚོགས་ཡོད་ཅིང་། ད་ལོའི་མཛད་སྒོའི་ཐོག་ཏུ་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་དྲུང་ཆེ་འོག་མའི་སྤྱི་དམངས་བདེ་འཇགས་དང་དམངས་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་སྣེ་ཨལ་བྷར་ཊ་ཊི་གྷོམ་བི་སི་(Albert T. Gombis)་ཕེབས་ནས་གཤམ་གྱི་གསུང་བཤད་དེ་གནང་འདུག

ཕྱི་དྲོ་བདེ་ལེགས་དང་བཀྲ་ཤིས་བདེ་ལེགས། ང་ངོ་མི་ཤེས་མཁན་ཚོར་ཞུ་རྒྱུ་ནི་ངའི་མིང་ལ་ཨལ་གྷོམ་བི་སི་ཟེར་གྱི་ཡོད། ངས་ཕྱི་སྲིད་དྲུང་ཆེ་འོག་མའི་སྤྱི་དམངས་བདེ་འཇགས་དང་དམངས་གཙོ། འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐོང་དང་ཨ་རིའི་དམིགས་བསལ་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁུངས་སུ་མཐོ་རིམ་ལས་སྣེའི་སྲི་ཞུ་སྒྲུབ་ཀྱི་ཡོད་པ་ནི་སྐལ་བ་བཟང་པོ་ཡིན། རྣམ་པ་ཚོ་༢༠༢༥་ལོའི་ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་གི་ལོ་གསར་མཛད་སྒོར་ཕེབས་པར་དགའ་བསུ་ཞུ་ཡི་ཡོད།།

དེ་རིང་གྲོས་ཚོགས་དང་སྤྱི་དམངས་ཚོགས་སྡེ་ཁག་ཚུད་པའི་བོད་ཀྱི་ཡུན་རིང་གི་གྲོགས་པོ་དང་ཟླ་གྲོགས། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་གཞུང་ཚབ་ཁག་དང་ཕྱི་འབྲེལ་མི་སྣ་ཁག་གི་སྐུ་ཚབ། ས་གནས་ཀྱི་བོད་པ་དང་ཕྱི་སྲིད་ལྷན་ཁང་། རྒྱལ་ཡོངས་བདེ་འཇགས་ལྷན་ཁང་གི་ལས་རོགས་སོགས་སྐུ་མགྲོན་མང་པོ་ཕེབས་ཡོད་པར་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་ཡིན།།

ང་ཚོའི་ཟླ་གྲོགས་གཙོ་བོ་རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་ལས་འགུལ་ཁང་དང་རྒྱལ་སའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་བོད་རིགས་སྤྱི་མཐུན་ཚོགས་པས་ལོ་ལྟར་ངལ་བ་མེད་པར་གཟེངས་སུ་ཐོན་པའི་ལེགས་སྐྱེས་ཕུལ་ཏེ་ང་ཚོ་ལོ་གསར་གྱི་དགའ་སྟོན་མཛད་སྒོར་རོལ་རྒྱུ་བྱུང་བར་ངས་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་གིས་རྗེས་སུ་ཡི་རངས་ཞུ་ཡི་ཡོད།།

ཁ་སྔོན་ཕྱི་ཟླ་༢་པའི་ནང་༧གོང་ས་མཆོག་གི་སྐུའི་གཅེན་པོ་རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ་སྐུ་ཚེ་མ་ཟིན་པར་ངས་ཨ་མི་རི་ཀའི་ངོས་ནས་ཐུགས་གསོ་ཞུ་ཡི་ཡོད། རྒྱལ་ལོ་དོན་གྲུབ་དམ་པ་དེ་ནི་བོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་སུ་སྙན་གྲགས་ཆེ་བའི་སྐྱེ་བོ་ཞིག་དང་རྒྱ་ནག་གི་ཁོངས་སུ་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ལ་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་འཐབ་རྩོད་པ། མི་སྙིང་སྟོབས་ཅན་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་འོག་ཏུ་བོད་མི་དམངས་ཀྱིས་གདུག་རྩུབ་མྱོང་བཞིན་པར་ཁ་གཏད་བཅག་ནས་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་དྲང་བདེན་དང་ཞི་བདེ། རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་ཞིག་རེད། དམ་པ་དེ་ཧ་ཅང་རྗེས་དྲན་བྱ་དགོས་པ་ཞིག་ཏུ་འགྱུར་ཤས་ཆེ། དེ་བཞིན་ཕྱི་ཟླ་དང་པོའི་ནང་བོད་ལ་ས་འགུལ་བརྒྱུགས་ནས་མིའི་ཚེ་སྲོག་ཤོར་བ་དང་རྨས་སྐྱོན་ཕོག་པ་ཚོར་སེམས་གསོ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ས་ཡོམ་གྱི་གོད་ཆག་བྱུང་བའི་ཡུལ་སྡེ་ཁག་ལ་གདུང་སེམས་མཉམ་སྐྱེད་དང་མྱུར་དུ་བསྐྱར་གསོ་ཡོང་བའི་སྨོན་ལམ་ཡོད།།

དེ་རིང་ང་ཚོ་ལོ་གསར་གྱི་དགའ་སྟོན་ལ་འཛོམས་པ་རེད། འདི་ནི་བོད་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་དང་རིག་གཞུང་ལ་ཆེ་མཐོང་བྱེད་པའི་དུས་སྐབས་ཤིག་སྟེ། སླར་གསོ་དང་བསམ་ཞིབ་ཀྱི་དུས་ཚོད་ཅིག་རེད། ལོ་འདི་ཤིང་སྦྲུལ་ལ་ཁེལ་ཡོད་པས་ཤིང་སྦྲུལ་གྱིས་འཇོམས་སུ་མེད་པའི་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་བཟོད་བསྲན་དང་སྡུག་རུས། དཀའ་ངལ་ཆེ་བའི་རྐྱེན་ངན་རྣམས་གྲོགས་སུ་བསྒྱུར་ཐུབ་པའི་སྙིང་སྟོབས་དེ་མཚོན་ཡོད། དེ་རིང་ང་ཚོས་སྙིང་སྟོབས་དེར་ཆེ་བསྟོད་དང་ཨ་མི་རི་ཀས་ལོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོར་སྲིད་དོན་ཚོགས་པ་གཉིས་ཀས་བོད་པའི་ཆེ་མཐོང་དང་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་རྒྱུའི་ཆོད་སེམས་བཙུགས་པ་བསྐྱར་དུ་ཟློ་ཡི་ཡོད།།

ཨ་མི་རི་ཀ་ཨང་དང་པོར་འཛིན་པའི་སྲིད་ཇུས་ལྟར་ཨ་རིས་ཕྱི་ལ་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་རྣམས་ངང་འཐེན་བྱས་པ་རེད། ང་ཚོའི་ལས་གཞི་ཁག་ལ་བསྐྱར་ཞིབ་དང་ཕན་ངེས་ཅན། ཨ་རིའི་ཕྱི་སྲིད་དང་མཐུན་པ་ཞིག་འབྱུང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད། ང་ཚོས་ཞིབ་ཚགས་ཤིག་བལྟས་ནས་ཨ་རིས་ཕྱི་ལ་རོགས་དངུལ་སྤྲོད་ཀྱི་ཡོད་པ་དེ་ཨ་མི་རི་ཀ་བདེ་འཇགས་ལྡན་པ་དང་སྔར་ལས་སྟོབས་ཆེན། སྔར་ལས་ཕུན་སུམ་ཇེ་ཚོགས་ཤིག་འབྱུང་ཐབས་བྱེད་ཀྱི་ཡོད།།

ང་ཚོས་ཨ་མི་རི་ཀའི་བདེ་འཇགས་ནི་ལྟ་གྲུབ་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་དང་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པའི་ཤུགས་རྐྱེན་ལ་འབྲེལ་ཏེ་འཛིངས་རྙོགས་སངས་ཐབས་མེད་པ་ཞིག་ཡིན་པ་ངོས་ཟིན་ཡོད། ལོ་བཅུ་ཕྲག་མང་པོར་བོད་ལ་རང་སྐྱོང་ཐོབ་ཐབས་ཀྱི་འཐབ་རྩོད་བྱས་པ་ནི་རྒྱ་ནག་གི་འོག་ཏུ་ཚུད་པའི་བོད་མི་ས་ཡ་དྲུག་ཁོ་ན་མིན་པར་ཕྱི་ལོགས་ཀྱི་ཁ་འཐོར་སྤྱི་ཚོགས་ཁག་གི་བོད་པ་ཁྲི་ཚོ་མང་པོར་གནད་འགག་ཆེན་པོ་རེད། བོད་པའི་འཐབ་རྩོད་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གི་གདུག་རྩུབ་འོག་ནས་ཐར་ཐབས་བྱེད་བཞིན་པའི་ལས་འགུལ་གྱི་མདུན་ས་དེ་བཟུང་ཡོད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོ་རྩ་མེད་དང་ཧི་མ་ལ་ཡའི་ལྗོངས་དེ་དམག་དོན་གྱི་བསྟི་གནས་ཤིག་ཏུ་སྒྱུར་ཐབས་བྱས་ནས་ཨ་རིའི་བདེ་འཇགས་དང་ཨིན་རྡུ་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་ཨ་རིའི་ཟླ་གྲོགས་ཡོངས་ཀྱི་བདེ་འཇགས་ལ་ཉེན་ཁ་བཟོས་འདུག རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་ནས་ཨ་རིའི་བོད་པ་སྟོང་ཕྲག་མང་པོར་འཇིགས་སྐུལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་ནི་ཨ་མི་རི་ཀར་ཐད་ཀར་ཉེན་ཁ་ཡོད་པ་ཞིག་ཡིན་པས་དེ་ལན་པ་མ་བསློགས་པར་ཡན་པོར་འཇོག་ཐབས་མེད། ང་ཚོ་མུ་མཐུད་དུ་དཔའ་སྟོབས་ལྡན་པ་དང་རང་གི་ཆེ་མཐོང་རྩོད་བཞིན་པའི་བོད་པ་ཟླ་གྲོགས་ཚོའི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་ནས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་ཕྱི་ནང་གཉིས་སུ་ངན་སྤྱོད་སྤེལ་ཤུགས་ཆེ་རུ་འགྲོ་བཞིན་པ་འགོག་དགོས།།

གཉིས་པ་དེར་ཨ་མི་རི་ཀའི་སྟོབས་ཤུགས་ནི་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལམ་སྲོལ་ཁག་སྲ་བརྟན་བཏང་སྟེ་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཁྱབ་དང་གཞི་རྩ། འཕྲོག་ཏུ་མེད་པའི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ཚུད་པའི་ཆོས་དད་རང་དབང་ཡར་རྒྱས་གཏོང་གི་ཡོད་པར་འབྲེལ་ཡོད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་ནང་བསྟན་ཆོས་ལུགས་དང་མ་འོངས་པར་༧གོང་ས་ཏཱ་ལའི་བླ་མའི་ཡང་སྲིད་ལ་ཐེ་ཇུས་བྱ་འཆར་ཡོད་པ་དེས་རྒྱལ་ནང་དང་རྒྱལ་སྤྱིའི་ཐོག་ཏུ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་སྲོལ་རྒྱུན་ཁག་རྒྱ་ནག་གི་དགོས་མཁོ་ཞིག་ཏུ་སྤྱོད་རྒྱུའི་རྟགས་མཚན་རེད། ང་ཚོའི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱི་འབྱུང་རྩ་དང་མི་རིགས་ཀྱི་ངོ་བོའི་སྟོབས་ཤུགས་དེ་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་སྣུབ་ཀྱི་ཡོད་པར་འགོག་རྒོལ་བྱ་དགོས། ང་ཚོས་ངེས་པར་དུ་བོད་དོན་ཐག་གཅོད་གཙང་མ་ཞིག་བྱེད་ཐུབ་པའི་གྲོས་མོལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་བསྐྲུན་དགོས། བོད་པ་ཚོར་མིང་དོན་མཚུངས་པའི་རང་སྐྱོང་ཐོབ་པ་དང་ཆོས་དད་རང་དབང་། རིག་གཞུང་གི་ངོ་བོ་གཅེས་སྲུང་བྱེད་པར་འཇིགས་སྣང་མེད་པ་ཞིག་བྱ་དགོས།།

གསུམ་པ་དེར་བོད་མཐོ་སྒང་དང་དེའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་བརྟན་ལྷིང་གིས་ཨ་མི་རི་ཀའི་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ལ་ཐད་ཀར་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཐུབ། བོད་ནི་ཆུ་བོ་ཀུན་གྱི་འབྱུང་ཁུངས་དང་སྨད་ཕྱོགས་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་མི་གྲངས་དུང་ཕྱུར་༡༨་ལྷག་བོད་ཀྱི་ཆུ་བོ་དེ་དག་ལ་བརྟེན་ནས་འཚོ་གནས་བྱེད་བཞིན་ཡོད་པ་རེད། རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་ཆུའི་ཐོན་ཁུངས་རྣམས་བཀག་སྟེ་ཆུ་ཤུགས་གློག་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན། ལྷོ་ཤར་ཨེ་ཤི་ཡ་དང་ལྷོ་ཨེ་ཤི་ཡའི་རྒྱལ་ཁབ་ཁག་གི་བརྟན་ལྷིང་དང་མང་ཚོགས་ཀྱི་འཚོ་བར་ཉེན་ཀ་འཕྲད་ཡོད་པར་མ་ཟད། ཨིན་རྡུ་ཞི་བདེ་རྒྱ་མཚོའི་མངའ་ཁུལ་གྱི་ཨ་རིའི་དཔལ་འབྱོར་དང་ཚོང་ལས་ལའང་ཤུགས་རྐྱེན་ཐེབས་ཀྱི་འདུག རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་ཚོགས་པས་བོད་ཀྱི་རང་བྱུང་ཐོན་སྐྱེད་ལ་སྟངས་འཛིན་དང་བོད་པའི་ཞིང་འབྲོག་མང་ཚོགས་རྣམས་བཙན་གྱིས་གྲོང་དུ་ཕབ། བོད་པ་ཚོ་ལས་གྲྭ་ཁག་ཏུ་ངལ་རྩོལ་བཙན་སྐུལ་བྱེད་ཀྱི་ཡོད་པ་བཅས་ཀྱིས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ལམ་ལུགས་ནང་དུ་རྒྱ་ནག་གིས་དྲང་སྙོམས་བྱེད་ཀྱི་མེད་པ་དང་འགྲོ་བ་མིའི་སྤྱོད་ཚུལ་ལས་འདས་པའི་སྤྱོད་ངན་སྤེལ། ཨ་རིའི་ཁེ་ཕན་ལ་ཐད་ཀར་གནོད་ཀྱི་ཡོད་པ་ར་འཕྲོད།།

མཐའ་དོན་དེར་མཆེད་གྲོགས་ཚོར་ཞུ་རྒྱུར་ཨ་མི་རི་ཀས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས་ཨ་རི་རང་གི་སྟོབས་ཤུགས་དང་འཕེལ་རྒྱས། བརྟན་ལྷིང་སྲ་བརྟན་གཏོང་བར་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་གྱི་ཡོད་པ་རེད། གལ་སྲིད་ཆོས་དད་རང་དབང་ནི་འཇིག་རྟེན་ཀུན་ཁྱབ་དང་རྩ་གཞི། འཕྲོག་ཏུ་མེད་པ་ཞིག་རེད་བསམས་ན་རྣམ་པ་ཚོ་བོད་པའི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་ཕྱོགས་སུ་ལངས་དགོས། དེ་རིང་འདིར་ཕེབས་ཡོད་པ་ཚང་མས་བོད་དོན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱ་རྒྱུ་ཤིན་ཏུ་འོས་འཚམས་ཤིག་རེད། བོད་པ་ཚོར་རང་སྐྱོང་འཐོབ་དགོས་པ་དང་བཙན་གནོན་མེད་པར་ཆོས་ལུགས་དད་མོས་བྱེད་ཆོག་པ། རང་གི་རིག་གཞུང་དང་ངོ་བོ་གཅེས་འཛིན། ཆེ་མཐོང་ལྡན་པའི་མི་ཚེ་ཞིག་སྐྱེལ་ཐུབ་དགོས། འདི་ནི་ང་ཚོ་ཐུན་མོང་གི་ཆོད་སེམས་དང་སྲིད་གཞུང་འདིའི་སྐབས་སུ་མངོན་དུ་འགྱུར་ཐུབ་པའི་དམིགས་ཡུལ་ཡིན། རྣམ་ཚོ་འདིར་ཕེབས་པར་སླར་ཡང་བཀའ་དྲིན་ཆེ་ཞུ་རྒྱུ་དང་ལོ་འདིར་ང་ཚོ་མཉམ་འབྲེལ་གང་ལེགས་འབྱུང་རྒྱུའི་རེ་བ་ཡོད་ཅེས་གསུངས་འདུག